Το καλώδιο ηλεκτρικής ενέργειας, θα συνδέει το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο θεωρείται ότι έχει σημαντικές δυνατότητες παραγωγής ενέργειας στα αιολικά πάρκα της Κασπίας Θάλασσας, με τα μέλη της ΕΕ τη Ρουμανία και την Ουγγαρία μέσω Γεωργίας.
Οι αρμόδιοι υπουργοί από τις τέσσερις χώρες σηματοδότησαν την έναρξη του project σε συνάντηση που είχαν στην πρωτεύουσα της Ρουμανίας, λέγοντας ότι το έργο θα συμβάλει στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και θα μειώσει τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για τους καταναλωτές.
Αυτό το έργο ενεργειακής υποδομής στοχεύει στη διασύνδεση των ενεργειακών αγορών στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας και στην αύξηση της ποικιλομορφίας της προσφοράς. Ο Ρουμάνος υπουργός Ενέργειας Σεμπάστιαν Μπουρντούγια δήλωσε ότι οι τιμές της ενέργειας στην Ανατολική Ευρώπη είναι επί του παρόντος υψηλότερες, εν μέρει λόγω της «ανεπαρκούς διαφοροποίησης».
O Μπουρντούγια τόνισε ότι η ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας δεν λειτουργεί «αρκετά καλά, με φθηνότερες πηγές ενέργειας να μην φτάνουν πάντα στην Ανατολική Ευρώπη». «Γι’ αυτό χρειαζόμαστε πρόσθετες διαδρομές» για ασφάλεια, ανταγωνιστικότητα και πράσινη ενέργεια, τόνισε και πρόσθεσε ότι το συγκεκριμένο έργο θα υποστηρίξει την απελευθέρωση του ενεργειακού τομέα από τις εκπομπές άνθρακα =μεταφέροντας κυρίως ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές.
Ανάχωμα στις υψηλές τιμές
«Αν κοιτάξετε τον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης τους τελευταίους μήνες… θα δείτε ότι στην ανατολική πλευρά ουσιαστικά πληρώνουμε ένα πολύ υψηλό τίμημα πρόσφατα — και αυτό συμβαίνει επειδή δεν υπάρχει αρκετή διαφοροποίηση» σχολίασε ο υπουργός Ενέργειας της Ρουμανίας Σεμπάστιαν Μπουρντούγια, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για ένα έργο στρατηγικής σημασίας για τη χώρα του και την ΕΕ.
Από την πλευρά του ο υπουργός Ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν Παρβίζ Σαχμπάζοφ τόνισε ότι η αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση ζητημάτων κλιματικής αλλαγής. Η υποθαλάσσια γραμμή είναι σημαντική για την ενεργειακή ασφάλεια, είπε, “αλλά ταυτόχρονα θα παρέχει την πράσινη ενέργεια… η οποία βρίσκεται πολύ ψηλά στην ατζέντα της διεθνούς κοινότητας”.
Μάλιστα σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Σαχμπάζοζ έγραψε: «Η συνεδρίαση του Βουκουρεστίου της Υπουργικής/Διευθύνουσας Επιτροπής για τον Διάδρομο Πράσινης Ενέργειας μεταξύ Αζερμπαϊτζάν, Γεωργίας, Ρουμανίας και Ουγγαρίας ολοκληρώθηκε με σημαντικά αποτελέσματα για την εφαρμογή της τετραμερούς συμφωνίας και τη μετατροπή του Αζερμπαϊτζάν σε ευρωπαϊκό προμηθευτή πράσινης ενέργειας. Με την υπογραφή της τη συμφωνία των μετόχων, πετύχαμε την ίδρυση κοινοπραξίας στο Βουκουρέστι».
Βουλγαρικό ενδιαφέρον
Παρoύσα στη συνάντηση ήταν και Ίβα Πέτροβα, αναπληρώτρια υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας, η οποία φλερτάρει με την ιδέα συμμετοχής στο έργο. Η Σόφια αναζητεί εναλλακτικούς τρόπους προκειμένου να αντιμετωπίσει τις εξαιρετικά υψηλές τιμές χονδρικής.
Η κοινοπραξία
Το υπουργείο Ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν δήλωσε ότι τη συμφωνία μετόχων υπέγραψαν η ρουμανική εταιρεία παροχής ηλεκτρικού δικτύου Transelectrica, η Azerenerji του Αζερμπαϊτζάν, η Georgia State Electrosystem (GSE) και η ουγγρική MVM.
«Ζητήθηκε από την κοινοπραξία και την ομάδα εργασίας να επιταχύνουν τις κοινές διαδικασίες με τον σύμβουλο για την ολοκλήρωση της μελέτης σκοπιμότητας του έργου εντός του καθορισμένου χρονικού πλαισίου, να συντάξουν ένα σχέδιο δράσης για την κοινοπραξία πριν από την επόμενη υπουργική συνεδρίαση και να ξεκινήσουν διαβουλεύσεις για την επιχείρηση. Η κοινή επιχείρηση Green Energy Corridor θα χρηματοδοτήσει τη μελέτη σκοπιμότητας, θα είναι υπεύθυνη για την παρακολούθηση της προετοιμασίας και της υλοποίησής της και θα εκτελεί τα καθήκοντα που έχουν ανατεθεί από τις συμμετέχουσες χώρες», ανέφερε το υπουργείο.
Οι τέσσερις χώρες υπέγραψαν συμφωνία στο Βουκουρέστι στις 17 Δεκεμβρίου 2022 για στρατηγική εταιρική σχέση, η οποία περιλαμβάνει την κατασκευή μιας ενεργειακής γέφυρας από την περιοχή του Καυκάσου στην Ευρώπη. Αυτό περιλαμβάνει την τοποθέτηση υποβρυχίου καλωδίου Black Sea Energy μήκους 1.195 km, χωρητικότητας 1 GW.
Οι φορείς εκμετάλλευσης δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν, της Ρουμανίας, της Γεωργίας και της Ουγγαρίας υπέγραψαν μνημόνιο τον Μάιο του 2024 για τη δημιουργία μιας κοινής εταιρείας λειτουργίας για το έργο.
Η τοποθέτηση του καλωδίου θα διαρκέσει τρία ή τέσσερα χρόνια. Ο διάδρομος πράσινης ενέργειας υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να παρευρίσκεται προσωπικά στην υπογραφή της συμφωνίας στο παλάτι Cotroceni στις 17 Δεκεμβρίου 2022. Σύμφωνα με το υπουργείο Ενέργειας της Ρουμανίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επίσης συμμετάσχει σε όλες τις υπουργικές και τεχνικές συναντήσεις, ενώ παράλληλα σχεδιάζει να παράσχει χρηματοδότηση 2,3 δισ. ευρώ για το έργο.
Οι στόχοι
Η υλοποίηση του Έργου Green Energy Corridor θα συμβάλει σημαντικά στην ενίσχυση της εθνικής και περιφερειακής ενεργειακής ασφάλειας, στη βελτίωση της συνδεσιμότητας στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, στη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού, στην αξιοποίηση του δυναμικού της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και στην αύξηση του μεριδίου της στο εθνικό ενεργειακό μείγμα.
Το πρωταρχικό οικονομικό όφελος του έργου είναι η δυνατότητά του να ενισχύσει σημαντικά τις δυνατότητες παραγωγής ενέργειας στο Αζερμπαϊτζάν και στη γειτονική Γεωργία. Επιτρέποντας την άμεση μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας από τον βυθό της θάλασσας, το έργο θα μειώσει τις απώλειες ενέργειας και θα βελτιώσει την απόδοση της διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτή η πρόοδος αναμένεται να προσελκύσει πρόσθετες επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα, τόσο εντός της περιοχής όσο και διεθνώς, ενισχύοντας την οικονομική ανάπτυξη και σταθερότητα. Η συνεργασία με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και η ADB υπογραμμίζει τη δέσμευση του Αζερμπαϊτζάν να ενισχύσει τους οικονομικούς δεσμούς με τους παγκόσμιους εταίρους. Αυτή η συνεργασία είναι πιθανό να οδηγήσει σε περαιτέρω οικονομική στήριξη και επενδυτικές ευκαιρίες, ενισχύοντας τη θέση του Αζερμπαϊτζάν ως κρίσιμου ενεργειακού κόμβου στην Ευρασία. Η συμμετοχή αυτών των ιδρυμάτων όχι μόνο παρέχει οικονομική υποστήριξη αλλά και τεχνική εμπειρογνωμοσύνη, διασφαλίζοντας την επιτυχή υλοποίηση και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του έργου.
