Στις 15:15 το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής το διαστημόπλοιο JUICE εκτοξεύτηκε επιτυχώς από το ευρωπαϊκό διαστημικό κέντρο στο Κουρού της Γαλλικής Γουιάνας.
Η Δρ. Ανεζίνα Σολωμονίδου Πλανητική Γεωλόγος, Ειδική Επιστήμονας στο Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος, με προϋπηρεσία στη NASA, παρακολούθησε με αγωνία την εκτόξευση από το διαστημικό κέντρο της Γερμανίας.
«Το διαστημικό αεροσκάφος JUICE εκτοξεύθηκε με απόλυτη επιτυχία στις 14/4 ξεκινώντας το 8ετές ταξίδι του για το σύστημα του Δία. Όλη η ομάδα της αποστολής, μηχανικοί και επιστήμονες, είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι που αυτό το πρώτο και σημαντικότατο εγχείρημα της αποστολής ήταν επιτυχές και πήγε σύμφωνα με το σχέδιο. Τώρα έχουμε 8 χρόνια να σχεδιάζουμε το μέλλον»!
Ο Δρ. Ηλίας Ρούσσος, ερευνητής στο γερμανικό Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για Έρευνες στο Ηλιακό Σύστημα, υπογραμμίζει:
«Το πρώτο μεγάλο βήμα για την εξερεύνηση του Δία και των φεγγαριών του από την αποστολή JUICE έγινε. Όλα πήγαν βάσει σχεδίου, και το JUICE είναι πλέον καθ’ οδόν προς τον Δία, έχοντας ήδη ξεδιπλώσει τους ηλιακούς συλλέκτες του, στέλνοντας ταυτόχρονα σημαντικά διαγνωστικά δεδομένα προς τη Γη. Είμαστε όλοι πολλοί χαρούμενοι και ανακουφισμένοι που το ένα από τα πιο επικίνδυνα και κρίσιμα ορόσημα της αποστολής ολοκληρώθηκε με επιτυχία».
Το διαστημόπλοιο JUICE της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA) ξεκινάει το ταξίδι του ενώ οι επιστήμονες θα πρέπει να περιμένουν μέχρι το 2031, οπότε και θα φτάσει στον μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, τον Δία, και τους δορυφόρους του.
Σκοπός της φιλόδοξης αυτής αποστολής, είναι η διερεύνηση των συνθηκών υπό τις οποίες οι δορυφόροι θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν ζωή, καθώς μέχρι σήμερα υποψιαζόμαστε ότι στο εσωτερικό τους υπάρχει νερό σε υγρή μορφή! Από τα δεδομένα που θα συγκεντρώσει το JUICE, θα προκύψουν σπουδαία συμπεράσματα, όχι μόνο για τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, αλλά για ολόκληρο το γνωστό μας σύμπαν, καθώς πλέον, «θα γνωρίζουμε που να κοιτάξουμε» όταν θα αναζητούμε εξωγήινη ζωή!
Το JUICE (Jupiter Icy Moons Explorer) θα πραγματοποιήσει ενδελεχείς μελέτες των δορυφόρων του Δία, του Γανυμήδη, της Ευρώπης και της Καλλιστώ, ενώ αναμένεται να παρέχει κρίσιμη γνώση σχετικά με την ατμόσφαιρα του αέριου γίγαντα, του Δία. Για τον Γανυμήδη και την Καλλιστώ, ο σκοπός είναι ο εντοπισμός των υπόγειων ωκεανών και η μελέτη των ιδιοτήτων τους, καθώς και του μαγνητικού τους πεδίου. Για την Ευρώπη, έμφαση θα δοθεί στα οργανικά στοιχεία που αποτελούν την προϋπόθεση και τη βάση για την ανάπτυξη της ζωής.
Ο ιθύνων νους πίσω από την αποστολή, που ανέλαβε την εκπλήρωσή της, είναι η δικιά μας, Δρ. Αθηνά Κουστένη, Πλανητολόγος, Διευθύντρια ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας CNRS και το Αστεροσκοπείο της Μεντόν στο Παρίσι.
Συγκεκριμένα, η αποστολή JUICE έχει έναν από τους βασικούς της στόχους να απαντήσει στο ερώτημα της πιθανότητας ύπαρξης ζωής εκτός της Γης μας. Η επιβεβαίωση ή η απόρριψη αυτής της υπόθεσης θα αλλάξει για πάντα την αντίληψη μας για το σύμπαν και τη θέση μας σε αυτό. Μέχρι πολύ πρόσφατα πιστεύαμε ότι η ζωή όπως την ξέρουμε μπορεί να εμφανιστεί μόνο σε μία πολύ συγκεκριμένη περιοχή γύρω από το εκάστοτε αστέρι, όπου ένας πλανήτης μπορεί να έχει τις κατάλληλες θερμοκρασίες για την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή.
Ωστόσο, αποστολές όπως το Cassini-Huygens και το Galileo, άλλαξαν ριζικά αυτή την αντίληψη με δεδομένα που υποδεικνύουν ότι ένας σημαντικός αριθμός των φεγγαριών των πλανητών του εξωτερικού ηλιακού συστήματος φιλοξενούν υπόγειους ωκεανούς (κατά περίπτωση αλμυρού νερού) κάτω από τις παγωμένες τους επιφάνειες. Η ύπαρξη συνθηκών παρόμοιων με αυτών που επικρατούν στους γήινους ωκεανούς (από όπου και ξεκίνησε η ζωή στον πλανήτη μας) αναπόφευκτα εγείρουν το ερώτημα για τη δυνατότητα εμφάνισης ζωής σε φεγγάρια, όπως η Ευρώπη και ο Εγκέλαδος, ένα ερώτημα που ο μόνος τρόπος για να απαντηθεί είναι οι αποστολές όπως το JUICE.
Παράλληλα, η εξερεύνηση του Δία και των φεγγαριών του ως αρχέτυπο τέτοιων συστημάτων θα διευρύνει την κατανόηση μας και για τα αντίστοιχα εξωηλιακά συστήματα που ανακαλύπτονται συνεχώς. Ως μηχανικός, οφείλω να επισημάνω και τα πιο πρακτικά οφέλη, σε κάποιον που πιθανόν θεωρεί πως σπαταλάμε όλους αυτούς του πόρους για να ικανοποιήσουμε την περιέργεια μας ή για να απαντήσουμε σε φιλοσοφικά ερωτήματα, ενώ υπάρχουν σοβαρά προβλήματα εδώ στη Γη.
Η εξερεύνηση του διαστήματος αφορά όλους μας και η επέκταση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στο διάστημα είναι αναπόφευκτη. Ταυτόχρονα όμως μιλάμε για ένα εγχείρημα τρομερά δύσκολο τεχνικά το οποίο αναγκαστικά ξεκινάει με μικρά-μεγάλα βήματα όπως το JUICE τα οποία μπορεί να φαίνονται πιο πολύ επιστημονικού σκοπού. Ακόμα και σε αυτό το πρώιμο στάδιο όμως (που δεν μιλάμε ακόμα για την βιομηχανοποίηση του διαστήματος) η εξερεύνηση του διαστήματος επιστρέφει τεράστιο αριθμό τεχνολογιών και υπηρεσιών πίσω στη Γη (ως άνθρωπος με τρομερά κακή αίσθηση προσανατολισμού ευγνωμονώ καθημερινά για την ύπαρξη των συστημάτων GPS ως ένα μικρό παράδειγμα).
