Ανακάλυψη ξαναγράφει την ιστορία του Χριστιανισμού

Ένα σπάνιο σύμβολο

Η πλάκα απεικονίζει μια κλιμακωτή πυραμίδα που παραπέμπει στον Γολγοθά, τον τόπο όπου οι χριστιανοί πιστεύουν ότι σταυρώθηκε ο Ιησούς, ενώ στη βάση της ξεφυτρώνουν φύλλα, ένα στοιχείο που δείχνει την ενσωμάτωση τοπικών καλλιτεχνικών μοτίβων.

Η επικεφαλής της ανασκαφής, Μαρία Γκαζέφσκα, υπογράμμισε ότι κάθε λεπτομέρεια του σταυρού «ενσωματώνει περιφερειακά μοτίβα», δείχνοντας πως ο χριστιανισμός όχι μόνο υπήρχε αλλά και άνθιζε, προσαρμόζοντας τη μορφή του στο τοπικό περιβάλλον.

Η πλάκα έχει μήκος περίπου 27 εκατοστά, πλάτος 17 εκατοστά και πάχος δύο εκατοστά. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι χρησιμοποιούνταν ως αντικείμενο λατρείας, τοποθετημένη σε τοίχο ώστε οι πιστοί να γονατίζουν μπροστά της.

Η αρχαιολόγος Χάγκερ Αλ Μενχάλι, που συμμετείχε στην ανασκαφή, εντόπισε μάλιστα στην πίσω πλευρά του αντικειμένου ένα ευδιάκριτο αποτύπωμα δακτύλου, πιθανότατα του τεχνίτη που την κατασκεύασε.

Ένα μοναστήρι που άνθισε στον Κόλπο

Το εύρημα εντοπίστηκε ανάμεσα στα ερείπια μιας εκκλησίας και ενός μοναστηριού, αποδεικνύοντας ότι στο νησί υπήρχε μια ακμάζουσα κοινότητα μοναχών και πιστών. Τα κτίσματα ήταν καλοχτισμένα με ασβεστόλιθο και κοράλλια, διέθεταν δεξαμενές νερού και άνετους χώρους, κάτι που δείχνει ότι οι κάτοικοι δεν ζούσαν ασκητικά αλλά απολάμβαναν μια αξιοπρεπή και οργανωμένη καθημερινότητα.

Οι ενδείξεις παραπέμπουν σε παρουσία μοναχών της Εκκλησίας της Ανατολής, ενός κλάδου του χριστιανισμού που είχε εξαπλωθεί από τη Μέση Ανατολή μέχρι την Κίνα.

«Η ανακάλυψη αυτή δείχνει ότι δεν μιλάμε απλώς για χριστιανικές εγκαταστάσεις που υπήρχαν, αλλά για κοινότητες που ακμάζανε», ανέφερε η Γκαζέφσκα.

Ένα παρελθόν ειρηνικής συνύπαρξης

Την πολιτιστική σημασία της ανακάλυψης τόνισε ο πρόεδρος του Τμήματος Πολιτισμού και Τουρισμού του Άμπου Ντάμπι, Μοχάμεντ Χαλίφα Αλ Μουμπάρακ, ο οποίος χαρακτήρισε το εύρημα «ισχυρή μαρτυρία των βαθιών και διαρκών αξιών συνύπαρξης και ανοιχτότητας του τόπου».

Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, δεν βρέθηκαν ενδείξεις βίαιης καταστροφής ή εγκατάλειψης. Τα κτίρια παρέμειναν καθαρά, χωρίς συντρίμμια ή καταρρεύσεις, κάτι που υποδηλώνει ότι οι κάτοικοι μπορεί να τα εγκατέλειψαν συνειδητά, με πρόθεση ίσως να επιστρέψουν.

Το γεγονός ότι η χριστιανική κοινότητα του Sir Bani Yas φαίνεται να έζησε ειρηνικά και παράλληλα με τις πρώτες ισλαμικές κοινότητες της περιοχής, αποδεικνύει ότι η συνύπαρξη και οι εμπορικές ανταλλαγές ήταν καθημερινότητα στην αραβική χερσόνησο του 7ου αιώνα.

Σύνδεση με τον ευρύτερο κόσμο

Η παρουσία χριστιανικής κοινότητας σε ένα νησί του Περσικού Κόλπου αποκαλύπτει πώς το δίκτυο της Εκκλησίας της Ανατολής ένωνε την Αραβική Χερσόνησο με την Ινδία και την Ασία. Η ανακάλυψη στο Sir Bani Yas έρχεται να προστεθεί σε άλλες αντίστοιχες που έγιναν τα τελευταία χρόνια σε νησιά του Εμιράτου Ουμ αλ Κουουαΐν, αλλά και σε περιοχές του Κουβέιτ, του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας.

Αν και η ακριβής αιτία παρακμής του οικισμού δεν έχει αποσαφηνιστεί, οι ερευνητές εκτιμούν ότι η εσωτερική διάσπαση της Εκκλησίας, καθώς και οι νέες θρησκευτικές και πολιτικές ισορροπίες της εποχής, συνέβαλαν στην εγκατάλειψη του χώρου.

Το αποτύπωμα στο σήμερα

Η πλάκα με τον σταυρό, τα κεραμικά, τα γυάλινα αντικείμενα και ένα μικρό μπουκαλάκι που βρέθηκαν στην ανασκαφή θα μελετηθούν περαιτέρω με μεθόδους όπως η ραδιοχρονολόγηση. Στόχος είναι τα ευρήματα να ενταχθούν σε μια μελλοντική πολιτιστική διαδρομή που θα αναδείξει την πολυεπίπεδη ιστορία των Εμιράτων.

«Ανακαλύψεις σαν αυτή μας φέρνουν πιο κοντά στο παρελθόν και εμπνέουν τις επόμενες γενιές να αγκαλιάσουν το πνεύμα ενότητας και αμοιβαίου σεβασμού που χαρακτηρίζει την κοινωνία μας», τόνισε ο Αλ Μουμπάρακ.

Η πλάκα του Sir Bani Yas δεν είναι απλώς ένα εύρημα. Είναι μια γέφυρα που συνδέει την τοπική ιστορία με την παγκόσμια πορεία του χριστιανισμού και υπενθυμίζει ότι, ακόμη και στις πιο απρόσμενες γωνιές του κόσμου, οι άνθρωποι αναζητούσαν τρόπους να ζήσουν, να πιστέψουν και να συνυπάρξουν.