Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε συνάντηση στο Μέγαρο των Ηλυσίων με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Emmanuel Macron, τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, τον Πρόεδρο του Λιβάνου Joseph Aoun και τον μεταβατικό Πρόεδρο της Συρίας Ahmed al-Sharaa, ο οποίος συμμετείχε μέσω τηλεδιάσκεψης.
Κατά τη διάρκεια της πολυμερούς συνάντησης συζητήθηκαν οι τρέχουσες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή με έμφαση στα ζητήματα ασφάλειας, μετανάστευσης, διασυνδεσιμότητας και ενέργειας.
Ο Πρωθυπουργός έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στις προκλήσεις ασφαλείας που αντιμετωπίζει η περιοχή, καθώς και στην κοινή πρόκληση του προσφυγικού και μεταναστευτικού ζητήματος, ιδιαίτερα για τον Λίβανο, που δέχεται αυξημένες πιέσεις στα σύνορα με τη Συρία, αλλά και την Κύπρο.
Σε ό,τι αφορά τη Συρία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε τη θέση της Ελλάδας για μια συμπεριληπτική πολιτική διαδικασία συριακής ιδιοκτησίας που θα προστατεύει όλες τις εθνικές και θρησκευτικές κοινότητες.
Ο Πρωθυπουργός εξέφρασε τον αποτροπιασμό του για τις φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν πρόσφατα στη βορειοδυτική Συρία σε βάρος χριστιανικών πληθυσμών και υπογράμμισε τη σημασία της πλήρους λογοδοσίας. Επανέλαβε τη στήριξη της Ελλάδας σε μια Συρία συμπεριληπτική, που σέβεται όλες τις μειονότητες και το Διεθνές Δίκαιο.
Σε σχέση με τον Λίβανο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε στον Joseph Aoun την ετοιμότητα της Ελλάδας να συνδράμει τον Λίβανο, τόσο στηρίζοντας τις Ένοπλες Δυνάμεις του όσο και προσφέροντας τεχνογνωσία για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται για να γυρίσει σελίδα η χώρα.
Ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε ακόμα ότι ενεργειακά έργα κοινού ενδιαφέροντος είναι προς όφελος της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή.
Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της τετραμερούς συνάντησης κορυφής, ο Πρωθυπουργός έκανε την ακόλουθη δήλωση:
*Γεωργία Σκιτζή (ΕΡΤ):* Κύριε Πρόεδρε, είναι η πρώτη φορά που πραγματοποιείται τετραμερής συνάντηση, και μάλιστα σε ανώτατο επίπεδο, με τη Γαλλία, την Ελλάδα, την Κύπρο και τον Λίβανο, και ήθελα να σας ρωτήσω αν θα μπορούσε το σχήμα αυτό να λάβει, αν το θέλετε, και μια πιο μόνιμη μορφή. Τι σηματοδοτεί σε σχέση με τις ευρύτερες εξελίξεις στην περιοχή; Και κάτι ακόμα: πώς εξελίχθηκε η συζήτηση με τον μεταβατικό Πρόεδρο της Συρίας;
*Κυριάκος Μητσοτάκης:* Καταρχάς, θεωρώ πολύ σημαντικό το γεγονός ότι η Γαλλία είναι παρούσα, ενεργά παρούσα, στις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και ότι αυτή η στρατηγική σχέση, η οποία έχει μεγάλο ιστορικό βάθος, της Γαλλίας με τον Λίβανο, συμπεριλαμβάνει πια και τις δύο χώρες μας, την Κύπρο και την Ελλάδα, χώρες οι οποίες είναι και οι δύο παράγοντες και πυλώνες σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Και βεβαίως εκτιμώ ότι το σχήμα αυτό θα έχει συνέχεια και βάθος χρονικό, καθώς τα συμφέροντά μας στην ευρύτερη περιοχή είναι απολύτως ευθυγραμμισμένα.
Συζητήσαμε στα πλαίσια αυτά τη στήριξη την οποία μπορούμε να παρέχουμε στον Λίβανο και στη νέα του κυβέρνηση. Είναι εξαιρετικά θετικό ότι μετά από πολλές και περίπλοκες διαδικασίες ο Λίβανος πια απέκτησε κυβέρνηση, απέκτησε καινούργιο Πρόεδρο, ο οποίος χρειάζεται τη στήριξή μας προκειμένου η χώρα του να σταθεροποιηθεί, διότι ένας σταθερός Λίβανος είναι ένα ανάχωμα και στις προσφυγικές ροές προς την Ευρώπη, αλλά και μία χώρα η οποία μπορεί να παίξει σταθεροποιητικό και όχι αποσταθεροποιητικό ρόλο στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.
Στα πλαίσια αυτά, επαναλάβαμε την προθυμία μας να στηρίξουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις του Λιβάνου έμπρακτα, προκειμένου να μπορέσουν να ασκήσουν εθνική κυριαρχία, ειδικά στον ευαίσθητο νότιο Λίβανο. Και εκεί να επαναλάβω ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό, από όλες τις πλευρές, να διατηρηθεί η εκεχειρία η οποία έχει συμφωνηθεί για να μην ανοίξει και πάλι ένα μέτωπο εχθροπραξιών στον νότιο Λίβανο.
Από εκεί και πέρα, ναι, είχα για πρώτη φορά την ευκαιρία να συνομιλήσω με τον νέο Πρόεδρο της Συρίας και του μετέφερα χωρίς περιστροφές, όχι απλά το έντονο ενδιαφέρον της Ελλάδος για τους ορθόδοξους χριστιανικούς πληθυσμούς στη χώρα του, αλλά και τον αποτροπιασμό μου για τα εγκλήματα, για τις σφαγές που διεξήχθησαν πριν από λίγες εβδομάδες.
Ζήτησα με σαφήνεια ότι πρέπει να υπάρχει λογοδοσία και να τιμωρηθούν παραδειγματικά οι ένοχοι και εξέφρασα την ελπίδα μου ότι η νέα κυβέρνηση της Συρίας, η οποία θα ανακοινωθεί αύριο, θα είναι μια κυβέρνηση συμπεριληπτική, η οποία θα ενσωματώνει τον μεγάλο εθνοτικό και θρησκευτικό πλούτο της Συρίας.
Διότι η Συρία, αν θέλει να προχωρήσει και να ευημερήσει και να γίνει παράγοντας σταθερότητας και όχι αποσταθεροποίησης στην περιοχή, αυτό πρέπει να γίνει με απόλυτο σεβασμό προς όλες τις θρησκευτικές και τις εθνοτικές μειονότητες, σε αυτό το εξαιρετικά σύνθετο “μωσαϊκό” θρησκειών και εθνοτήτων που συνιστά τη σημερινή Συρία.
Και επανέλαβα, επίσης, ότι η Ελλάδα μπορεί να συμφωνήσει στην περαιτέρω άρση κυρώσεων μόνο υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει απόλυτη εξασφάλιση της συμπεριληπτικότητας της πολιτικής διαδικασίας και της προστασίας όλων των μειονοτήτων.
Και νομίζω ότι στο πνεύμα αυτό κινήθηκαν και οι υπόλοιποι συνομιλητές μας και συμφωνήσαμε σε ένα κείμενο το οποίο θα είναι έτοιμο μέχρι το βράδυ, που θα αποτυπώνεται ένας σαφής οδικός χάρτης για το πώς από εδώ και στο εξής πρέπει να προχωρήσει η καινούργια κυβέρνηση της Συρίας, τι μπορεί να περιμένει από εμάς αλλά τι ζητάμε και εμείς από αυτήν.
Οπότε, εν κατακλείδι, νομίζω ότι ήταν μια πολύ χρήσιμη και ουσιαστική συνάντηση. Επαναλαμβάνω ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι η Γαλλία είναι παρούσα στην Ανατολική Μεσόγειο και συνομιλεί με χώρες που παραδοσιακά είναι στρατιωτικοί εταίροι της Γαλλίας, προκειμένου να βρίσκουμε πάντα λύσεις οι οποίες θα είναι προς όφελος της γενικότερης σταθερότητας και ευημερίας της περιοχής μας.
