Βάσει ουκ ολίγων αντιπάλων του, ο ΣΥΡΙΖΑ ανδρώθηκε καβαλώντας το κύμα της αντιμνημονιακής οργής, έχοντας αναμφισβήτητα χαρισματικό ηγέτη, ο οποίος, με όχημα τον λαϊκισμό, τον έφερε στη διακυβέρνηση, αλλά με συμβιβασμούς οδυνηρούς, λάθη και διαψεύσεις που πλήρωσε εκλογικά.
Κατά πόσο είναι έτσι; Όχι απολύτως. Και τούτο γιατί στις εκλογές του 2019, στην πιο δύσκολη καμπή του, έχοντας βγει από μια ταραχώδη πενταετή διακυβέρνηση και ένα τρίτο Μνημόνιο, ο ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα απέσπασε το διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό του 32% και παρέμενε ο αδιαμφισβήτητος εναλλακτικός πόλος εξουσίας.
Το μεγάλο στραβοπάτημα συνέβη, συνεπώς, στα πρώτα χρόνια που ήταν στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και οδήγησαν στην πρώτη συντριβή του επί Τσίπρα στις εκλογές του 2023.
Μίλια γραμμένης ύλης έχουν αναφερθεί στο πώς, ποιος, γιατί και με ποιο στόχο υποδαύλισε τη συνέχεια μιας “κανονικότητας” στον ΣΥΡΙΖΑ εκλέγοντας τον εξ Αμερικής ορμώμενο επιχειρηματία. Πολλά από αυτά χρεώνουν στον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα στήριξή του, ενώ άλλα –περισσότερο χειροπιαστά– έχουν αναφορά χειροπιαστά περιστατικά:
Την ολόθερμη στήριξη του Παύλου Πολάκη (και του κοινού του) στον νεόκοπο πολιτικό και την καθοριστική συμμαχία του με τον Νίκο Παππά. Η πρώτη διάσπαση –με την ανοχή, αν όχι την ενθάρρυνση, των κορυφαίων στελεχών του– έγινε λίγους μήνες μετά την εκλογή του νέου προέδρου: αποχώρησε η “Ομπρέλα”, αποχώρησε η “ομάδα Αχτσιόγλου” και πήραν όλα τον προδιαγεγραμμένο… δρόμο τους: Η έκπτωση τελικά του Στέφανου Κασσελάκη και η δεύτερη και καθοριστική διάσπαση, που οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ στα πολιτικά αζήτητα και στον εξοβελισμό του από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Θεωρητικώς, η νέα φάση στην οποία πέρασε ο ΣΥΡΙΖΑ αφού έβγαλε (έστω και με καθυστέρηση) το “ξένο σώμα” από τον οργανισμό του και εξέλεξε νέα ηγεσία, αποχαιρετώντας την εσωστρέφεια, θα μπορούσε να είναι αναγεννητική για το κόμμα που βυθίστηκε στην ανυποληψία μετά τις εκλογές του 2023.
Θεωρητικώς –επίσης– είχε μια δεύτερη ευκαιρία να επιδιώξει την ανακατάληψη της δεύτερης θέσης τόσο κοινοβουλευτικά όσο και πολιτικά, με την προσπάθεια επανένωσής του με τους πρώην συντρόφους του στη Νέα Αριστερά.
Σειρά από λάθη, αστοχίες και αυτοκτονικές –κατά πολιτικούς του φίλους– επιλογές “έκαψαν” αυτή την προοπτική, και μαζί και οποιαδήποτε πιθανότητα είχε ο “όλος” ΣΥΡΙΖΑ να ανακάμψει. Χρεώνονται στην ηγεσία του τα εν λόγω λάθη, παρότι αρχικά η Νέα Αριστερά ήταν αυτή που επέλεξε κατά πλειοψηφία, μέσω της Κεντρικής Επιτροπής της, να πει “όχι” σε σενάριο συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ. Όσα ήρθαν αργότερα φαίνεται να δικαίωσαν το μέτωπο Σακελλαρίδη-Τσακαλώτου, που μπλόκαρε την (βαθμηδόν) επανένωση.
Το αποκορύφωμα και ο ευτελισμός του ΣΥΡΙΖΑ στάθηκε το ξεδόντιασμα της πρότασης για την προανακριτική των Τεμπών από τον… Στέφανο Κασσελάκη. Η επιμονή της Κουμουνδούρου να συμπεριλάβει ως ελεγχόμενο τον Κυριάκο Μητσοτάκη ενταφίασε την αρχική προσπάθεια για συμπόρευση με τη ΝΕΑΡ και προσέδεσε το κόμμα στο “άρμα” του Κασσελάκη και των βουλευτών του: Έψαχνε τέσσερις ο ΣΥΡΙΖΑ για να μπορέσει να συγκεντρώσει τις 30 υπογραφές, ώστε να καταθέσει πρόταση. Του δάνεισε για λίγες ώρες ο Κασσελάκης. Τις απέσυρε μετά, εκθέτοντας απολύτως το κόμμα, με το οποίο βρίσκεται από την έκπτωσή του και έπειτα σε εμπόλεμη κατάσταση.
Τους “άδειασε” ο Κασσελάκης, ως αναμενόταν – εκτός από την Κουμουνδούρου, η οποία, για άγνωστο λόγο…, έπεσε από τα σύννεφα.
Το 5ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε δράματα. Αντιθέτως, ήταν εν πολλοίς μια ωραία ατμόσφαιρα μεταξύ τους, τεχνητή προφανώς, καθώς πια το κόμμα δεν αφορά παρά μόνον τα ίδια τα στελέχη του. Αποδείχθηκε στις δημοσκοπήσεις.
Φλερτ με τον αφανισμό και επαναφορά Τσίπρα
Αυτή τη στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ, δημοσκοπικά τουλάχιστον, φαίνεται να φλερτάρει σοβαρά με την πολιτική του εξαφάνιση. Οι τελευταίες μόνο σφυγμομετρήσεις αυτής της εβδομάδας είναι αποκαλυπτικές του ζοφερού ορίζοντα.
Η Real Polls τον εμφανίζει έκτο, πίσω και από το ΚΚΕ, με ποσοστό στην πρόθεση ψήφου το… 4,9%. Ίδια είναι η εικόνα και στην GPO: 6,1% η πρόβλεψη ψήφου και 5,2% η “καθαρή” πρόθεση. Η Alco τον εμφανίζει στο 5%.
Όλα τα παραπάνω “τρέχουν” ταυτόχρονα με τα επίμονα σενάρια που φέρουν τον Αλέξη Τσιπρα να είναι στην τελική ευθεία για την ίδρυση νέου κόμματος, με σκοπό την ολική επαναφορά του στο πολιτικό σκηνικό. Ο ίδιος, σε πρόσφατη ομιλία του κατά τη διάσκεψη του Ιδρύματός του, “ένευσε” σε αυτή την κατεύθυνση, κατεβάζοντας μια πολιτική πλατφόρμα και αποστασιοποιούμενος από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Στο παρασκήνιο, κυκλοφορούν σενάρια, και όχι αδίκως, που φέρουν τον πρώην πρωθυπουργό να επισπεύδει τις αποφάσεις του, λόγω του φρενήρους ρυθμού με τον οποίο πέφτει το κόμμα που οδήγησε το 2015 στην εξουσία.
Ο κίνδυνος να μείνει εκτός Βουλής ο ΣΥΡΙΖΑ ορθώνεται πιο πιθανός από ποτέ.