Η Παναγιώτα Διαμαντή, η δασκάλα που «ανέστησε» το ερημοποιημένο σχολείο της Φουρνάς, είναι φιναλίστ για το παγκοσμίου κύρους Global Teacher Prize, τον θεσμό που υποστηρίζεται από την UNESCO και το Varkey Foundation και απονέμει το μεγαλύτερο βραβείο του είδους του: 1 εκατομμύριο δολάρια.
Πώς άρχισαν όλα στη Φουρνά Ευρυτανίας
Η ιστορία της Παναγιώτας Διαμαντή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη μάχη κατά της ερήμωσης της ελληνικής υπαίθρου. Μαζί με τον πατέρα Κωνσταντίνο, εφημέριο της ενορίας της Φουρνάς, οργάνωσαν μια εκστρατεία προσέλκυσης οικογενειών στον τόπο τους, με τους ελάχιστους πόρους και τα μέσα που είχαν διαθέσιμα. Η προσπάθεια αυτή άρχισε όταν το σχολείο της περιοχής κινδύνευε να κλείσει λόγω του δημογραφικού προβλήματος και η τοπική κοινωνία απειλούνταν με περαιτέρω συρρίκνωση.
Τα βραβεία GEMS Education Global Teacher Prize 2026, που διοργανώνονται σε συνεργασία με την UNESCO, ανακοίνωσαν τους 50 φιναλίστ με την κυρία Διαμαντή να συγκαταλέγεται ανάμεσά τους. Συγκεκριμένα, ο οργανισμός αναφέρει: «Επιλεγμένοι από περισσότερες από 5.000 αιτήσεις, αυτοί οι εκπαιδευτικοί μεταμορφώνουν τις τάξεις, εμπνέουν τους μαθητές και διαμορφώνουν ένα πιο λαμπρό μέλλον σε όλο τον κόσμο».
Στο 10ο έτος τους, τα βραβεία Global Teacher Prize 2026 τιμούν τους εκπαιδευτικούς που έχουν εξαιρετική επίδραση στο επάγγελμά τους και στην κοινωνία, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα χιλιάδες ιστορίες και ρίχνοντας φως στους ήρωες που διαμορφώνουν τη ζωή των νέων σε όλο τον κόσμο.
Βράβευση και από την Ακαδημία Αθηνών
Πριν από λίγες ημέρες, η Παναγιώτα Διαμαντή τιμήθηκε και στα βραβεία της Ακαδημίας Αθηνών που απονεμήθηκαν και φέτος σε πρόσωπα που ξεχώρισαν με το έργο και το ήθος τους.
Η δασκάλα και πρόεδρος της ΑΜΚΕ «Νέα ζωή στο χωριό» κατάφερε με την πρωτοβουλία της να «ζωντανέψει» τη Φουρνά Ευρυτανίας και να δημιουργήσει ένα «κίνημα» επιστροφής στα χωριά της Ελλάδας.
Το προφίλ της στο Global Teacher Prize
Πάντως, το Global Teacher Prize γράφει για την Παναγιώτα Διαμαντή: «Η Παναγιώτα Διαμάντη, μια οραματίστρια Ελληνίδα εκπαιδευτικός, έχει αφιερώσει πάνω από μια δεκαετία στη μεταμόρφωση της εκπαίδευσης σε μερικές από τις πιο απομακρυσμένες και υποβαθμισμένες κοινότητες της Ελλάδας. Ως δασκάλα δημοτικού σχολείου και πρώην διευθύντρια του Δημοτικού Σχολείου Φουρνάς στην Ευρυτανία, η Παναγιώτα έχει ξεπεράσει σταθερά τα όρια της παραδοσιακής διδασκαλίας, πρωτοπορώντας σε καινοτόμες πρακτικές που ενδυναμώνουν τους μαθητές ακαδημαϊκά, κοινωνικά και ηθικά.
Το έργο της στη Φούρνα, ένα μικρό ορεινό χωριό, αποτελεί παράδειγμα της δέσμευσής της στην εκπαίδευση ως εργαλείο κοινωνικής μεταμόρφωσης. Αντιμετωπίζοντας τη μείωση του μαθητικού πληθυσμού και τους περιορισμένους πόρους, η Παναγιώτα εφάρμοσε τη μέθοδο της “αναποδογυρισμένης τάξης”, προωθώντας την κριτική σκέψη, τη συνεργασία και τη δημιουργικότητα μεταξύ των μαθητών της. Εισήγαγε δραστηριότητες ρομποτικής οδηγώντας τους μαθητές της να κερδίσουν το Βραβείο Καλύτερης Παρουσίασης στο 4ο Φεστιβάλ Ρομποτικής και Ευφυών Συστημάτων υπό την αιγίδα του Ελληνικού Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Μέσα από αυτές τις πρωτοβουλίες, οι μαθητές σχεδίασαν έναν “έξυπνο” φωτιστικό δρόμου, μειώνοντας την τοπική κατανάλωση ενέργειας και εξοικονομώντας 10.000 ευρώ ετησίως, αποδεικνύοντας πώς η εκπαίδευση μπορεί να λύσει πραγματικές προκλήσεις.
Η επίδραση της Παναγιώτας εκτείνεται πολύ πέρα από την τάξη. Ίδρυσε τη ΜΚΟ “Νέα Ζωή στο Χωριό”, αναζωογονώντας την ελληνική ύπαιθρο με τη μετεγκατάσταση οικογενειών από αστικές περιοχές, παρέχοντας στέγαση και εξασφαλίζοντας ποιοτική εκπαίδευση για τα παιδιά τους. Η πρωτοβουλία αυτή αύξησε τον μαθητικό πληθυσμό της Φουρνάς από τρεις σε επτά σε ένα χρόνο, επανέφερε σε λειτουργία το νηπιαγωγείο και δημιούργησε βιώσιμες κοινωνικές και οικονομικές ευκαιρίες στο χωριό. Το έργο της έχει αναγνωριστεί ευρέως, κερδίζοντας την εξαιρετική διάκριση στα Βραβεία Ηγετών της Εκπαίδευσης 2025, το Βραβείο Προσωπικότητας της Χρονιάς και Κοινωνικής Συνεισφοράς από την εφημερίδα “Πελοπόννησος”, καθώς και πολλαπλά τιμητικά βραβεία για τη συμβολή της στον Ελληνισμό και την κοινωνική δράση.
Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης έχουν επαινέσει τις προσπάθειές της για την αναβίωση της Φουρνάς, με αφιερώματα στα ARTE, ZDF, La Croix, Associated Press και The Seattle Times να αναδεικνύουν το μετασχηματιστικό της έργο. Η Παναγιώτα έχει επίσης διευκολύνει τη διεθνή συνεργασία, συνδέοντας το σχολείο της με το σχολείο του Λουμπουμπάσι στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, προσφέροντας στους μαθητές διαπολιτισμική έκθεση και προωθώντας την παγκόσμια ιθαγένεια.
Με ακαδημαϊκές διακρίσεις, η Παναγιώτα κατέχει δύο μεταπτυχιακά διπλώματα και είναι υποψήφια διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, όπου ερευνά το μοντέλο της “αναποδογυρισμένης τάξης” για την ανάπτυξη κριτικής σκέψης και δεξιοτήτων συνεργασίας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Συνδυάζει τη διδασκαλία, την έρευνα και την κοινωνική καινοτομία για να δημιουργήσει ζωντανά μαθησιακά περιβάλλοντα όπου οι μαθητές αναπτύσσουν όχι μόνο γνώσεις, αλλά και κοινωνική ευθύνη, ενσυναίσθηση και φιλοδοξία.
Έτσι, μέσα από την καινοτόμο παιδαγωγική της, την αφοσίωσή της στην αναζωογόνηση της υπαίθρου και την παγκόσμια εμβέλειά της, η Παναγιώτα Διαμάντη αποτελεί παράδειγμα της μετασχηματιστικής δύναμης των εκπαιδευτικών. Το έργο της αποδεικνύει ότι ακόμη και το μικρότερο σχολείο σε ένα ορεινό χωριό μπορεί να γίνει φάρος καινοτομίας, ελπίδας και κοινωνικού αντίκτυπου».
