Από τον “Αρμαγεδδώνα” μέχρι την “Επόμενη μέρα”, έχουν γίνει πολλές ταινίες του Χόλιγουντ για το πώς μπορεί να έρθει το τέλος του κόσμου. Τώρα, μια μελέτη έδωσε μια τρομακτική ματιά στο μέλλον του πλανήτη μας και δεν φαίνεται… όμορφο.
Το άκρως ανησυχητικό είναι πως υποστηρίζουν ότι η Γη θα μπορούσε σύντομα να γίνει μια «ακατοίκητη κόλαση», όπως ο γειτονικός μας πλανήτης, η Αφροδίτη. Και δεν χρειάζεται να κοιτάξουμε πολύ μακριά στο μέλλον για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο, με τους επιστήμονες να προβλέπουν ότι θα μπορούσε να είναι μόνο μερικές εκατοντάδες χρόνια μακριά ή και νωρίτερα.
Η νέα μελέτη διεξήχθη από αστρονόμους του Πανεπιστημίου της Γενεύης (UNIGE), μαζί με τα γαλλικά εργαστήρια CNRS στο Παρίσι και το Μπορντό. Προειδοποιούν για «εξάτμιση ολόκληρης της επιφάνειας του ωκεανού» της Γης και «δραματική αύξηση των παγκόσμιων επιφανειακών θερμοκρασιών».
«Αυτή η κλιματικά ασταθής μετάβαση χωρίζει δύο πληθυσμούς πλανητών – εύκρατους πλανήτες και θερμούς πλανήτες μετά τη φυγή», αναφέρουν στη μελέτη. «Αυτό είναι ένα από τα πολλά σενάρια που έχουν σκοπό να εξηγήσουν τη διαφορά μεταξύ της Γης και της πρώιμης Αφροδίτης. Η κατανόηση του φαινομένου του θερμοκηπίου είναι ζωτικής σημασίας για την αξιολόγηση της διαφορετικής εξέλιξης της Αφροδίτης και της Γης» σημειώνουν.
Η Αφροδίτη… προειδοποιεί
Η Αφροδίτη είναι γνωστή ως το «κακό δίδυμο» της Γης επειδή είναι επίσης βραχώδης και περίπου στο ίδιο μέγεθος, αλλά η μέση θερμοκρασία της επιφάνειάς της είναι 465 °C. Χάρη στην πυκνή ατμόσφαιρά της, η Αφροδίτη είναι ακόμη πιο ζεστή από τον πλανήτη Ερμή, παρόλο που ο τελευταίος περιφέρεται πιο κοντά στον ήλιο.
Ο βραχώδης αυτός πλανήτης δεν είναι μόνο αφιλόξενος αλλά και αποστειρωμένος με επιφάνεια αρκετά ζεστή ώστε να λιώνει μόλυβδο και τοξικά σύννεφα θειικού οξέος. Ακόμη και από τη Γη, η Αφροδίτη είναι το πιο φωτεινό πράγμα στον νυχτερινό ουρανό, εκτός από το φεγγάρι, και μπορεί να διακριθεί από μια ελαφρά κιτρινωπή απόχρωση.
Με αυτόν τον τρόπο, λειτουργεί ως ορατή προειδοποίηση στους ανθρώπους για το τι μπορεί να συμβεί σε έναν πλανήτη.
Πώς το φαινόμενο του θερμοκηπίου θα μπορούσε να κάνει την Γη τόσο αφιλόξενη όσο η Αφροδίτη
Αν και αέρια όπως το διοξείδιο του άνθρακα και το μεθάνιο είναι γνωστά για την πρόκληση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, οι συγγραφείς της μελέτης λένε ότι ένα αφανές φαινόμενο του θερμοκηπίου στη Γη θα μπορούσε πραγματικά να προκληθεί από τους υδρατμούς. Ο κόσμος ήδη θερμαίνεται λόγω των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα περισσότερους υδρατμούς στην ατμόσφαιρα, λόγω της εξάτμισης των ωκεανών.
Και παρόλο που πολλοί άνθρωποι δεν το γνωρίζουν, οι υδρατμοί είναι ένα φυσικό αέριο του θερμοκηπίου. Οι υδρατμοί εμποδίζουν την ηλιακή ακτινοβολία που απορροφάται από τη Γη να εκπέμπεται ξανά προς το κενό του διαστήματος, επειδή παγιδεύει τη θερμότητα «σαν μια κουβέρτα».
Το φαινόμενο του θερμοκηπίου αυξάνει περαιτέρω την εξάτμιση των ωκεανών και με τη σειρά του τροφοδοτεί περαιτέρω την ποσότητα των υδρατμών στην ατμόσφαιρα – μια καταστροφική, ταχέως κλιμακούμενη σπείρα.
«Υπάρχει ένα κρίσιμο όριο για αυτή την ποσότητα υδρατμών, πέρα από το οποίο ο πλανήτης δεν μπορεί να κρυώσει άλλο», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Guillaume Chaverot στο UNIGE.
«Από εκεί, όλα παρασύρονται έως ότου οι ωκεανοί καταλήξουν να εξατμιστούν πλήρως και η θερμοκρασία φτάσει αρκετές εκατοντάδες βαθμούς» τονίζει.
Με νέα κλιματικά μοντέλα, οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι μια πολύ μικρή αύξηση της ακτινοβολίας από τον ήλιο θα οδηγούσε σε αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας της Γης, μόνο κατά μερικές δεκάδες βαθμούς. Αυτό θα ήταν αρκετό για να πυροδοτήσει αυτή τη μη αναστρέψιμη διαδικασία φυγής στη Γη και να κάνει τον πλανήτη μας τόσο αφιλόξενο όσο η Αφροδίτη, ισχυρίζονται.
Η διαδικασία 3 ημερών
Οι ερευνητές περιέγραψαν τη διαδικασία τριών μερών, η οποία, όπως λένε, θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε οποιονδήποτε πλανήτη με ωκεανούς, ακόμη και σε αυτούς εκτός του ηλιακού μας συστήματος (γνωστοί ως εξωπλανήτες). Πρώτον, υποθέτοντας αρχικά έναν ωκεανό σε υγρή επιφάνεια, υπάρχει μια φάση εξάτμισης, η οποία εμπλουτίζει την ατμόσφαιρα με υδρατμούς.
Δεύτερον, όταν ο ωκεανός θεωρείται ότι έχει εξατμιστεί πλήρως, υπάρχει μια «ξηρή μεταβατική φάση» κατά την οποία η θερμοκρασία της επιφάνειας αυξάνεται δραματικά.
Τέλος, η εξέλιξη τελειώνει με μια καυτή και σταθερή «κατάσταση μετά τη φυγή», στην οποία βρίσκεται η Αφροδίτη τα τελευταία 700 εκατομμύρια-περίεργα χρόνια, εκτιμούν οι ειδικοί.
Η έρευνα της ομάδας υπογραμμίζει επίσης γιατί οι πληροφορίες σχετικά με τη θερμοκρασία ενός εξωπλανήτη, όπως καθορίζεται από δορυφόρους και ισχυρά τηλεσκόπια, είναι το κλειδί για τον εντοπισμό του πού βρίσκονται οι εξωγήινοι έξω από το ηλιακό μας σύστημα.
Εάν ένας εξωπλανήτης είναι πολύ ζεστός, είναι πιθανό να έχει συνθήκες παρόμοιες με την Αφροδίτη και να είναι λιγότερο υποψήφιος για να φιλοξενήσει ζωή.
«Με τη μελέτη του κλίματος σε άλλους πλανήτες, ένα από τα ισχυρότερα κίνητρά μας είναι να προσδιορίσουμε τις δυνατότητές τους να φιλοξενήσουν ζωή», δήλωσε η συγγραφέας της μελέτης Émeline Bolmont στο UNIGE.
Τα αποτελέσματα έχουν δημοσιευθεί στο περιοδικό Astronomy & Astrophysics .
